علی
رغم گذشت حدود چهار دهه از شکل گیری مباحث شهرسازی و توسعه شهری معاصر در
ایران، هنوز جهت گیری سیاستهای شهرسازی و توسعه شهری از کاستی های فراوان
رنج برده و اصول و معیارهای آن مورد غفلت قرارگرفته است . برداشت و
بکارگیری نادرست اصول، معیارها، شاخصها و ابزار توسعه شهری منجر به مسائل
پیچیده فضایی – کالبدی شده است. تراکم ساختمانی از جمله مباحث مهم شهرسازی و
توسعه شهری است که جامعه شهری ایران را در سالهای اخیر به شدت تحت تاثیر
قرارداده است . در حالی که تراکم ساختمانی صرفا به عنوان یک ابزار در
سیاستهای شهرسازی و طرحهای توسعه شهری مطرح است، به عنوان یک هدف و موضوع
صرفا اقتصادی به آن نگریسته شده است . برخورد انتزاعی به این ابزار، تبعات
منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و حتی سیاسی – مدیریتی
را همراه داشته است. آثار و تبعات ناشی از تصمیم درخصوص تراکم ساختمانی در
دو مقیاس ملی و محلی قابل بررسی است . در مقیاس ملی، چنانچه هرگونه تصمیم
در رابطه با تراکم ساختمانی بصورت کلان اتخاذ شود، اثرات عمیق نظیر موارد
فوق الذکر برجای می گذارد . مورد شهر تهران مثالی از اینگونه تصمیم گیریها
است که از تراکم به عنوان صرفا یک ابزار اقتصادی برای تامین درآمد شهرداری
استفاده گردید . در مقیاس محلی نیز اثرات تصمیم در مورد تراکم ساختمانی
قابل تامی است . هرگونه تغییر در وضعیت تراکم ساختمانی اثرات محسوس و کوتاه
مدت برجامعه و کالبد محیط مسکونی برجای می گذارد . عوارض اجتماعی، فرهنگی و
زیست محیطی تصمیمات تراکم در مقیاس محلی، کیفیت زندگی ساکنین را تحت
الشعاع قرارمی دهد که ایمنی ساختمانها، دسترسی، اشراف، سایه اندازی، سد
معبرها و سایر مزاحمتها از آن جمله اند. پدیده ‘‘فروش تراکم ’’ یا فروش
تراکم مازاد ساختمانی از بعد نظری می تواند دارای نقاط مثبت و منفی باشد .
نکات مثبت این پدیده را می توان در تحقق نظریه شهر عمودی، شهر فشرده، توجیه
اقتصادی در تامین زیرساختها و تجهیزات شهری، حفظ اراضی کشاورزی، افز ایش
تولید مسکن و کسب درآمد برای شهرداری دانست
دانلود بررسی نقش تراکم ساختمانی در توسعه شهری,pdf
